De Afrikaanse buffel wordt beschouwd als een van de gevaarlijkste dieren van Afrika. Hij heeft massieve gekrulde horens die elkaar op het voorhoofd raken en zo een soort helm vormen. De vacht is bruinzwart en wordt als de dieren ouder worden grijzer en kaler.

Buffels leven in een kudde. Als ze worden belaagd vormen de volwassen dieren een onneembare muur voor de kalveren. Een kudde heeft geen echte leider: ze besluiten samen of beurtelings waarheen ze zullen gaan. Oude stieren leven alleen en bezetten een eigen territorium. Buffels begeven zich nooit te ver van water: ze moeten dagelijks enkele tientallen liters drinken.

De bosbuffel (Syncerus caffer nanus) is een andere ondersoort en ziet er heel anders uit: een stuk kleiner, met kleine horens en een lichtbruine vacht.